De Fontein van de Vier Rivieren: Bernini’s meesterwerk op Piazza Navona

Ah, de Eeuwige Stad! Er is iets echt magisch aan het dwalen door de straten, verdwalen in de verborgen hoekjes en struikelen over de ongelooflijke fonteinen. Een juweel dat altijd indruk maakt, is de Fontein van de Vier Rivieren, of Fontana dei Quattro Fiumi als je als een local wilt klinken. Gelegen in het hart van Piazza Navona is dit barokke meesterwerk van Gian Lorenzo Bernini een must-see voor iedereen die Rome bezoekt.

Het Genie Achter de Fontein

Gian Lorenzo Bernini was geen gewone kunstenaar; hij was een genie dat de barokke kunst en architectuur revolutioneerde. Geboren in Napels in 1598, bloeide Bernini’s carrière op in Rome, waar hij voor verschillende pausen werkte en een ongeëvenaarde nalatenschap van sculpturen, fonteinen en gebouwen achterliet. De Fontein van de Vier Rivieren, voltooid in 1651, is een van zijn meest gevierde werken.

In opdracht van paus Innocentius X werd de fontein ontworpen om de vier grote rivieren van de toen bekende continenten te vertegenwoordigen: de Nijl in Afrika, de Ganges in Azië, de Donau in Europa en de Rio de la Plata in Amerika. Elke rivier wordt gepersonifieerd door een kolossaal figuur, elk met zijn eigen unieke kenmerken en symboliek. De hele compositie is gecentreerd rond een torenhoge Egyptische obelisk, oorspronkelijk door keizer Domitianus naar Rome gebracht vanuit het Circus van Maxentius.

Bernini’s genie ligt in hoe hij een eenvoudige fontein omvormde tot een dynamisch, theatraal tafereel. De figuren lijken in beweging te zijn, interactie te hebben met het water en de omliggende ruimte. De Nijl heeft bijvoorbeeld zijn hoofd bedekt, wat de mysterieuze oorsprong van de rivier symboliseert. De Ganges, met een lange roeispaan, vertegenwoordigt de bevaarbaarheid. De Donau raakt het pauselijk wapen aan, wat de nabijheid van Rome aangeeft, terwijl de Rio de la Plata, met zijn stapel munten, de immense rijkdom van de Nieuwe Wereld symboliseert.

De Shows: Waar de Magie Gebeurt

Een van de meest fascinerende aspecten van de Fontein van de Vier Rivieren is hoe deze interactie heeft met de omgeving. Piazza Navona zelf is een levendig plein, gebouwd op de plaats van het oude Stadion van Domitianus. Het plein behoudt de vorm van het oorspronkelijke stadion, wat de unieke, langwerpige indeling verklaart. Het is een bruisend middelpunt van activiteit, met straatartiesten, kunstenaars en tal van cafés waar je kunt zitten en genieten van de sfeer.

De fontein staat in het midden van het plein, omgeven door twee andere opmerkelijke fonteinen: de Neptunusfontein in het noorden en de Moorse fontein in het zuiden. Deze drie fonteinen creëren een verbluffende visuele en auditieve ervaring, terwijl je het rustgevende geluid van water hoort mengen met het levendige geroezemoes van het plein.

‘s Nachts gebeurt de magie echt. De fontein is prachtig verlicht, wat een etherische gloed werpt op de omliggende sculpturen. Het is een perfect moment om te bezoeken als je de drukte overdag wilt vermijden en de fontein in een meer intieme setting wilt ervaren. Terwijl je rond het plein loopt, merk je hoe de fontein verandert vanuit verschillende hoeken, nieuwe details en perspectieven onthullend.

Vergeet niet even stil te staan om het vakmanschap en de kunstzinnigheid die in dit meesterwerk zijn gestoken te waarderen. De ingewikkelde gravures, de levensechte figuren en het ingenieuze ontwerp komen allemaal samen om een kunstwerk te creëren dat de tand des tijds heeft doorstaan.

Hoe er te Komen

Piazza Navona is vrij eenvoudig te bereiken, gezien de centrale ligging in Rome. Hier zijn een paar opties:

• Met de Metro: Het dichtstbijzijnde metrostation is Barberini (Lijn A). Van daaruit is het ongeveer 15 minuten lopen.
• Met de Bus: Verschillende buslijnen stoppen in de buurt van Piazza Navona, waaronder lijnen 30, 70, 81, 87, 492 en 628.
• Te Voet: Als je in het historische centrum verblijft, kun je waarschijnlijk naar Piazza Navona lopen. Het is op loopafstand van bezienswaardigheden zoals het Pantheon en de Trevifontein.
• Met de Taxi: Taxi’s zijn overal in de stad beschikbaar. Zeg gewoon tegen de chauffeur “Piazza Navona” en je bent onderweg.

Eenmaal aangekomen, vind je de fontein in het midden van het plein, omringd door winkels, restaurants en straatverkopers. Het is een levendig gebied, dus neem de tijd om rond te kijken en te genieten van de bruisende sfeer.

De Symboliek en Betekenis

Bernini’s Fontein van de Vier Rivieren is niet alleen een mooi kunstwerk; het is rijk aan symboliek en betekenis. Elk van de vier riviergoden vertegenwoordigt niet alleen een grote rivier, maar ook de continenten waar ze doorheen stromen, wat de wereldwijde reikwijdte en invloed van de katholieke kerk in de 17e eeuw weerspiegelt.

De Nijl, met zijn bedekte hoofd, symboliseert de onbekende en mysterieuze aard van de bron van de rivier in die tijd. Het figuur wordt afgebeeld terwijl het op een grote rots ligt, met een leeuw en een palmboom naast zich, wat bijdraagt aan het exotische gevoel van het beeldhouwwerk.

De Ganges daarentegen wordt getoond met een roeispaan, wat de bevaarbaarheid aangeeft. Dit figuur is meer rechtop, met een gespierd lichaam, wat kracht en macht vertegenwoordigt. De Ganges wordt vergezeld door een draak, wat een mythisch element aan de compositie toevoegt.

De Donau wordt afgebeeld met een meer ontspannen houding, terwijl het het pauselijk wapen aanraakt. Dit symboliseert de nabijheid van de rivier tot Rome en het belang ervan voor de Heilige Stoel. Het figuur wordt geflankeerd door een paard, wat de snelheid en vitaliteit van de rivier vertegenwoordigt.

Ten slotte wordt de Rio de la Plata getoond met een stapel munten, wat de rijkdom en schatten van Amerika symboliseert. Het figuur heeft een geschrokken uitdrukking, alsof het iets nieuws en onverwachts ontdekt. Een gordeldier aan zijn voeten voegt een vleugje realisme toe aan het beeldhouwwerk.

Elk element van de fontein is zorgvuldig doordacht en draagt een diepere betekenis en verhaal. Bernini’s vermogen om zijn werk te doordrenken met zulke symboliek en storytelling is wat hem onderscheidt als een meesterkunstenaar.

Een Dag op Piazza Navona

Een dag doorbrengen op Piazza Navona is als stappen in een levend, ademend canvas. Het plein bruist altijd van de activiteit, van straatartiesten en muzikanten tot kunstenaars die hun werk tentoonstellen. Het is de perfecte plek om mensen te kijken, van een gelato te genieten of gewoon te genieten van de prachtige architectuur.

Begin je dag met een bezoek aan de kerk van Sant’Agnese in Agone, direct naast de fontein. Deze prachtige barokke kerk, ontworpen door Francesco Borromini, is een bezoek waard vanwege het prachtige interieur en de rijke geschiedenis.

Na het bewonderen van de kerk, maak een ontspannen wandeling rond het plein, en stop bij de verschillende fonteinen en standbeelden. Je vindt er tal van cafés en restaurants waar je kunt zitten voor een koffie of een maaltijd. Ik raad aan om enkele lokale Romeinse gerechten te proberen, zoals pasta alla carbonara of saltimbocca alla Romana.

Terwijl je het plein verkent, merk je de levendige energie en charme op die het zo’n geliefde plek maken voor zowel de lokale bevolking als toeristen. De straatartiesten voegen een vleugje fantasie toe aan het plein, en je zou zelfs kunnen eindigen met het meedoen aan een dans of twee.

Vergeet niet de andere twee fonteinen op het plein te bezoeken: de Neptunusfontein en de Moorse fontein. Elk heeft zijn eigen unieke stijl en geschiedenis, wat bijdraagt aan de algehele allure van Piazza Navona.

Als je geïnteresseerd bent in het leren van meer over de fonteinen van Rome, raad ik ten zeerste aan om Italië te voet reistips te bekijken. Het is een geweldige bron om meer verborgen juweeltjes te ontdekken en de rijke geschiedenis achter deze prachtige kunstwerken te begrijpen.

Een Blijvende Indruk

Er is iets echt speciaals aan de Fontein van de Vier Rivieren. Het is niet alleen een mooi kunstwerk; het is een bewijs van de vaardigheid en creativiteit van Gian Lorenzo Bernini. De manier waarop hij de figuren tot leven bracht, de ingewikkelde details en de rijke symboliek komen allemaal samen om een meesterwerk te creëren dat blijft boeien en inspireren.

Terwijl je voor de fontein staat, neem een moment om het vakmanschap en de kunstzinnigheid die in het creëren ervan is gestoken te waarderen. Denk aan de geschiedenis en verhalen achter elk figuur, en laat jezelf terugvoeren naar een tijd waarin Rome het centrum van de wereld was.

Of je nu een kunstliefhebber, een geschiedenisliefhebber of gewoon iemand bent die schoonheid waardeert, de Fontein van de Vier Rivieren zal zeker een blijvende indruk achterlaten. Dus de volgende keer dat je in Rome bent, zorg ervoor dat je Piazza Navona bezoekt en dit ongelooflijke meesterwerk zelf ervaart. Je zult niet teleurgesteld zijn.